Τρίτη 17 Ιουλίου 2012

Αυτοκτονίες, ΜΜΕ και κρίση: Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα;


Το πρόβλημα

Τελευταία γίνεται πολύς λόγος για τις αυτοκτονίες στον ελλαδικό χώρο. Υπάρχει η τάση που λέει οτι είναι μιμητισμός, η άλλη που τα ρίχνει στα ΜΜΕ και εκείνη που λέει ότι φταίει η σημερινή οικονομική κατάσταση.  Ήδη χύνεται πολύ μελάνη στο θέμα και ένα παράδειγμα το άρθρο της Αφροδίτης Αλ Σαλέχ [1]. Εδώ θα προσπαθήσω να το αναλύσω/κατανοήσω το ζήτημα μέσω των αριθμών, στο μέτρο του δυνατού.

Τα δεδομένα

Για να δούμε λίγο τα γεγονότα-νούμερα που είναι διαθέσιμα για τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα. Το πρώτο που διαπίστωσα είναι οτι η ΕΛΣΤΑΤ δεν έχει καταγραφές μετά το 2009! Πάντως μέχρι το 2009 η  Ελλάδα  (και η Κύπρος) είχαν το μικρότερο ποσοστό το στην ΕΕ [2]. Άρα ως πρώτο συμπέρασμα θα μπορούσαμε να πούμε οτι σαν λαός δεν έχουμε (ή μάλλον δεν είχαμε) αυτοκτονικές τάσεις.

Τι συμβαίνει όμως σήμερα; Όπως είπα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία. Υπάρχει μόνο μία (ή μαλλον εγώ βρήκα μόνο μια) έρευνα σε σοβαρό περιοδικό και αυτή από πανεπιστήμια του εξωτερικού (Cambridge, UC San Francisco, LSE),  που υποστηρίζει την αύξηση του ρυθμού των αυτοκτονιών, καθώς και την ουσιαστική αποδόμηση του συστήματος υγείας [3]. Σύμφωνα με την προαναφερθήσα έρευνα (η οποία επικαλείτε κυρίως εμπειρικά, πρακτικά Βουλής και δημοσιογραφικά στοιχεία) ο ρυθμός των αυτοκτονιών αυξήθηκε κατά 40%! 

Τις πταίει λοιπόν;